Hoeve De Werkhorst is gesticht in 1914 en is een (voor die tijd) grootschalige boerderij, gelegen aan een van de rechte lanen die de kolonie kenmerken. De bouw paste in het toenmalige streven van de Maatschappij van Weldadigheid naar betere opbrengsten uit haar landerijen.
Er was om diezelfde reden door de Maatschappij eerder ook al met bosbouw gestart, onder meer om hout te leveren aan de Staatsmijnen in Limburg. Dit is ook de reden dat Hoeve De Werkhorst zo fraai tussen de bossen gelegen is. Het zijn de overblijfselen van productiehout dat op de moeilijker te ontginnen gebieden aangeplant werd.
Bekijk hier een presentatie over de rijke culturele erfenis van de Koloniën van Weldadigheid.
De Maatschappij van Weldadigheid werd in 1818 door generaal Van den Bosch in het leven geroepen om de schrijnende armoede te bestrijden die in ons land heerste na de Franse bezetting. Voor de financiering van diens oorlogen had Napoleon namelijk alle delen van zijn veroverde rijk uitgeknepen. De Maatschappij zou paupers uit de stedelijke gebieden een nieuw bestaan bieden in landbouwkoloniën, waarvan de eerste proefkolonie, wat nu Frederiksoord is, gesticht werd bij huize Westerbeek. In de tweede helft van de 19e eeuw was deze idealistische onderneming genoodzaakt om naar een beter verdienmodel over te schakelen. Hoeve De Werkhorst is één van de laatste modelboerderijen die in dit kader gesticht werden.
De eerste generatie Bethlehem kwam in 1940 uit Friesland om Hoeve De Werkhorst te gaan bestieren. Dat bestieren betrof voornamelijk melkvee, maar daarnaast ook nog varkens (tot midden jaren ’50) en akkerbouw van graan. De tweede generatie Bethlehem ging in de jaren ’60 van de vorige eeuw over op alleen melkveehouderij.
De huidige generatie Bethlehem op Hoeve De Werkhorst is niet de weg van verdere schaalvergroting in de veeteelt in geslagen. In plaats daarvan is gekozen voor het vermarkten van het ambacht. Naast het melken van zo’n 45 koeien, is het varkenshok weer in bedrijf genomen, maar dan nu als boerderijwinkel annex ontvangstruimte of uitspanning en terras met bediening. Tevens is een oude kolonietraditie van het zelf tot zuivel verwerken van de eigen melk, in ere hersteld, alsook de boomgaard.
De huidige bedrijfsvoering past daarmee prima in het historische plaatje van de Koloniën van Weldadigheid. Zowel de voortzetting van tradities als het zichtbaar maken ervan in een concept voor de vrijetijdseconomie sluiten mooi aan op de slogan: “Welkom toen, welkom nu”. Met een werelderfgoed status voor dit stukje Drenthe, is Hoeve De Werkhorst het levende bewijs van deze unieke geschiedenis.